Văn hóa tuyền thống về 12 con giáp đã gắn liền với dịp Tết Nguyên đán tại các quốc gia châu Á. Nguồn gốc của 12 con giáp thường được lý giải theo truyền thuyết Trung Quốc hoặc thần thoại Phật giáo, đánh dấu chu kỳ vòng lặp của 12 năm một lần. Mỗi con giáp sẽ là một linh vật đem đến những sự may mắn khác nhau.

Vậy nhưng, năm 2023, trong khi các nước châu Á khác như Hàn Quốc, Trung Quốc, Nhật Bản,... chọn thỏ là đại diện cho năm Mão thì chỉ duy nhất Việt Nam lại chọn mèo là con giáp đại diện. Vậy, nguyên nhân là gì sao?  

Theo Reuters, một trong những cách lý giải phổ biến nhất về việc mèo thay thế thỏ trong 12 con giáp ở Việt Nam đó là chữ thỏ trong tiếng Trung Quốc phát âm là "mao" - nghe giống từ mão (con mèo) trong tiếng Việt.

Trong quá trình thông dịch, vì 2 từ này có phát âm giống nhau nên đã nảy sinh nhầm lẫn khiến con thỏ trong 12 con giáp ở Trung Quốc được thay thế bằng con mèo.  

Ngoài ra, dù tiếp thu Thập Nhị chi (12 con giáp) của Trung Quốc, song có lẽ do yếu tố môi trường tự nhiên này nên người Việt đã không tiếp thu hoàn toàn mô hình ở Trung Quốc mà thay đổi cho phù hợp với môi trường sống của mình. Vì Việt Nam là văn hóa thảo mộc chứ không phải văn hóa thảo nguyên nên điều kiện môi trường thuận lợi hơn cho loài mèo phát triển. 

Ở Việt Nam, thỏ tuy là loài động vật hiền lành, dễ thương song không phổ biến và thân thuộc như mèo. Trong khi, mèo sống rất gần gũi trong đời sống của các gia đình.  

Nếu ở Trung Quốc hay các quốc gia châu Á quan niệm thỏ là vật tượng trưng cho những gì hạnh phúc nhất thì mèo ở Việt Nam là "bạn đồng hành" thông minh và hòa đồng.  

Thiên An