Vài ba cơn mưa nhẹ hạt bất chợt đến tưới tẩm đất đai đầu mùa hạ, Thanh Minh đến rồi, nhà nhà chuẩn bị tảo mộ gần xa.

Về nguồn, tâm tưởng mọi người nhớ đến những người đã khuất có khi đã vài chục năm, hay mới chỉ vài năm- nấm mộ còn mới tinh màu đất hay vôi vữa. Rục rịch chuẩn bị nào giấy màu dán lên phần mộ, nhang đèn, có khi cả dụng cụ đào đất, dọn cỏ… Nghĩa trang ở xa khuất nẻo đường dài phải đi sớm bằng xe khách hay xe nhà, còn nếu mộ phần người thân gần nhà dễ dàng hơn.

Đến nghĩa trang, cả nhà tề tựu dọn dẹp: một năm có dại lên xanh chỗ này chỗ khác, mộ được phủ lớp đất mới hay sơn phết lại, giấy màu dán đều trên thân mộ. Mâm cúng bày ra, mọi người khấn nguyện một thông điệp tâm linh gửi về cõi vĩnh hằng. Bao nhiêu bộn bề lo toan của cuộc mưu sinh nhọc nhằn, hơn thua được mất tạm gác sang một bên, lòng hướng về người thân đã lìa trần trong một mối tương giao thiêng liêng.

Một truyền thống tương tục lâu đời xuyên suốt nền văn hóa dân tộc, khắp nơi nơi mọi nhà chăm lo cho một Thanh Minh tươm tất, thực thi bổn phận thiêng liêng với niềm tin rằng sự sống vẫn tiếp diễn theo cách nào đó với người thân đã khuất của mình tùy niềm tin tôn giáo và tín ngưỡng. Từ lâu lắm của nền văn minh Việt, ngay trong Kiều, Thanh Minh đã được thể hiện đặc sắc nhường bao:

“Thanh Minh trong tiết tháng ba

Lễ là tảo mộ, hội là Đạp Thanh…”

Khi tờ lịch trên tường đến ngày mùng 7 âm lịch, ghi chú rõ ràng: Thanh Minh, cả nhà tôi đi tảo mộ. Theo con kênh nhỏ đến xóm Đìa Chuối ở Bạc Liêu, mỗi người một việc dọn lứt, cỏ dại khi nắng sớm mới lên. Một năm không đến, khu đất hoang sơ, ong ong bay vù vù trên đầu… Cỏ dại khô được gom lại, hun khói. Mộ phần được làm vệ sinh, dán giấy màu, mâm cúng bày ra. Niệm Nam mô a di đà Phật, thành tâm khấn nguyện cho vong linh người đã khuất vãn sanh- theo nghi thức và truyền thống Phật giáo.

Tùy niềm tin tôn giáo, tín ngưỡng, mọi người tin vào sự sống tiếp diễn ở một cõi thiêng liêng..

Thanh Minh viếng mộ người thân, một truyền thống thiêng liêng của cư dân Á Đông và tồn tại lâu đời trong văn hóa Việt.